Αληθινή ιστορία: «Αναγκάστηκα να δώσω σε Κύπριους το παιδί μου για υιοθεσία»
Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικτυακή, και όχι μόνο, «πώρωση» που έφερε το «Black Lives Matter», ξεκίνησε ένας εσωτερικός διάλογος για το αν αντιλαμβανόμαστε πραγματικά το νόημα αυτού του σλόγκαν. Μετρούν τελικά όντως οι ζωές των ανθρώπων που έχουν διαφορετικό χρώμα δέρματος από το δικό μας ή μόνο ο θάνατός τους, όταν αυτός είναι πολύ «προκλητικός», αφότου δημοσιοποιηθεί και αφότου πρώτα γίνει viral;
Κάπως έτσι, σκέφτηκα τις ζωές γυναικών που αφήνουν τα παιδιά τους στη χώρα καταγωγής τους και έρχονται για να δουλέψουν στις «Μάνταμ». Για να καθαρίζουν, την ώρα που αγκαλιάζουμε, χαζολογάμε και παίζουμε με τα δικά μας παιδιά, μπροστά τους, ενώ εκείνες έχουν ίσως και χρόνια να δουν τα δικά τους από κοντά. Και όλα αυτά, για να στείλουν ένα χρηματικό ποσό στο τέλος του μήνα, στο σπίτι τους, για να ζήσουν την οικογένειά τους.
Ξεκίνησα να μιλάω με κάποιες από αυτές τις κοπέλες, για να μάθω πως αισθάνονται… για να βρεθώ τελικά, εντελώς τυχαία, αντιμέτωπη με την ιστορία μίας γυναίκας από την Σρι Λάνκα, που αναγκάστηκε να δώσει το νεογνό της για υιοθεσία, αφού λόγω συνθηκών δεν μπορούσε να το κρατήσει. Με την παρέμβαση μίας γυναικολόγου, με μία υιοθεσία «συνοπτικών» διαδικασιών. Η Mali, δέχθηκε να μας αφηγηθεί την ιστορία, σε μια συνέντευξη όπου οι παύσεις και τα δάκρυά της, έπνιγαν τις κουβέντες της.
Πόσα χρόνια βρίσκεσαι στην Κύπρο Mali και από πού είσαι;
Είμαι από την Σρι Λάνκα και βρίσκομαι εδώ, επτά χρόνια. Προηγουμένως είχα δουλέψει στη Σαουδική Αραβία για δύο χρόνια και άλλα δύο χρόνια στο Κατάρ.
Ήρθες για να εργαστείς ως οικιακή βοηθός επειδή χρειαζόσουν χρήματα για να ζήσεις την οικογένειά σου;
Ναι. Έχω δύο γιους, 11 και 16 χρονών. Είμαι χωρισμένη εδώ και δέκα χρόνια, οπότε έχω μεγαλύτερη ανάγκη τα χρήματα, αφού πρέπει να ζήσω τα παιδιά μου. Δεν υπάρχει οικονομική στήριξη από τον πατέρα τους, ο οποίος έχει ξαναφτιάξει τη ζωή του με άλλη γυναίκα.
Υποθέτω ότι ήταν πολύ δύσκολο να φύγεις από τη χώρα σου, αφήνοντας τα παιδιά σου πίσω, έστω και προσωρινά.
Ήταν και εξακολουθεί να είναι πάρα πολύ δύσκολο το ότι πρέπει να είμαι μακριά τους. Δεν είχα όμως άλλη επιλογή. Οπότε, τα άφησα με τη γιαγιά τους, τη μητέρα μου.
Είχες παντρευτεί από έρωτα;
Όχι. Μου το επέβαλαν οι γονείς μου όταν ήμουν μόλις 17 χρονών. Τότε είχα ένα αγόρι που όμως δεν άρεσε στη μητέρα μου, έτσι μου βρήκαν έναν άντρα μερικά χρόνια μεγαλύτερο από μένα και μας πάντρεψαν. Στην αρχή ήταν καλός μαζί μου. Μετά όμως βρήκε άλλη γυναίκα, όταν εγώ είχα φύγει για να εργαστώ στο εξωτερικό. Δεν βλέπει καν τα παιδιά του πλέον. Δεν θέλει να έχει επαφή μαζί τους. Ευτυχώς, ο μικρός μου ο γιος ήταν μόνο ενός έτους όταν μας εγκατέλειψε ο μπαμπάς του, οπότε δεν θυμάται κάτι, ούτε κι εγώ του είπα οτιδήποτε.
Στην Κύπρο οι άνθρωποι είναι καλοί μαζί σου;
Ναι, είναι πολύ καλοί. Εργάζομαι σε δύο σπίτια, στο ένα με πλήρη απασχόληση και στο άλλο σε part time βάση.
Εδώ όμως, έχεις ζήσει και μία άλλη «ρομαντική» ιστορία, που δεν είχε την καλύτερη εξέλιξη.
Ναι. Γνώρισα έναν άντρα, ομοεθνή μου, με τον οποίο ήμασταν ζευγάρι τα τελευταία πέντε χρόνια. Ήταν πάρα πολύ καλός μαζί μου και ήμασταν ερωτευμένοι, αλλά ήταν ήδη παντρεμένος. Η γυναίκα του βρισκόταν στη Σρι Λάνκα. Πριν από έναν χρόνο, έμεινα έγκυος, κατά λάθος.
Με ποιο τρόπο ανακάλυψες ότι είσαι έγκυος και κατά πόσο το μοιράστηκες με κάποιον;
Είχα αρχίσει να έχω συμπτώματα στο δεύτερο μήνα της εγκυμοσύνης, όπως αναγούλες. Έκανα το τεστ από το φαρμακείο και βγήκε θετικό. Μία μέρα, το είπα στην κυρία όπου εργάζομαι κάποια απογεύματα. Εκείνη το είπε στην κόρη της και προθυμοποιήθηκαν να με βοηθήσουν. Μου έκλεισαν ραντεβού στη γυναικολόγο της κόρης της και πήγαμε μαζί. Εκεί, επιβεβαιώθηκε ότι είμαι έγκυος.
Πως αισθάνθηκες όταν στο ανακοίνωσε η γυναικολόγος;
Ω, θεέ μου! Δεν ήξερα τι να κάνω και πώς να αντιδράσω. Στη χώρα μου, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά από ότι στην Κύπρο. Οι άνθρωποι εκεί είναι πολύ αυστηροί και επικριτικοί. Δεν θα με αποδέχονταν ποτέ εάν επέστρεφα με ένα μωρό στην αγκαλιά μου. Ούτε και τα παιδιά μου όμως θα το δεχόντουσαν.
Το ξέρεις ή το συμπεραίνεις;
Το ξέρω. Κάποια στιγμή, πήρα τηλέφωνο το μεγάλο μου γιο και του είπα ότι δήθεν έχω μία φίλη που έμεινε έγκυος και δεν μπορεί να κρατήσει το παιδί, πρέπει να το δώσει, και ότι σκέφτηκα να το πάρω εγώ και να επιστρέψω στη Σρι Λάνκα. Να το μεγαλώσουμε στην οικογένειά μας, σαν δικό μας παιδί. Έγινε έξω φρενών. Φώναζε από το τηλέφωνο. Στη συνέχεια πρότεινα το ίδιο και στη μητέρα μου και αρνήθηκε. Δεν δεχόταν δεύτερη κουβέντα.
Άρα, μετά από αυτό, ήξερες ότι δεν μπορείς να τους αποκαλύψεις ότι η εγκυμοσύνη αφορούσε εσένα.
Ναι, δεν μπορούσα να κάνω κάτι τέτοιο. Έπρεπε λοιπόν να αποφασίσω τι θα κάνω. Ούτε το αγόρι μου, δηλαδή ο μπαμπάς του, δεν ήθελε να το κρατήσω. Μου έλεγε να βρω άτομα για να δώσω το μωρό μόλις γεννηθεί. Φοβόταν πολύ ότι αν το μάθουν στη χώρα μας, θα τον σκοτώσουν μιας και είναι παντρεμένος.
Μπορούσε όντως να συμβεί κάτι τέτοιο ή υπερέβαλε για να σε πείσει;
Όχι, είναι αλήθεια. Θα μπορούσε ακόμη και να τον σκοτώσουν. Για παράδειγμα, συγγενείς της συζύγου του.
Σου πρότεινε καθόλου να προβείς σε έκτρωση;
Όχι, αλλά και να μου το πρότεινε, δεν θα το έκανα. Ήθελα αυτό το παιδί. Στην πραγματικότητα, ήθελα να το γεννήσω και να το κρατήσω. Οι συνθήκες όμως, όσο και να το πάλευα, δεν μου άφηναν αυτό το περιθώριο. Οπότε, αποφάσισα ότι, όντως, πρέπει να δώσω το μωρό μου για υιοθεσία όταν το φέρω στον κόσμο.
Έτσι και έγινε τελικά;
Ναι (ξεσπάει σε κλάματα). Ρώτησα τη γυναικολόγο αν θα μπορούσε να μου βρει άτομα για να υιοθετήσουν την κόρη μου – κοριτσάκι έκανα. Εκείνη μου είπε ότι θα μπορούσε να μου βρει κάποιο ζευγάρι αλλά όχι πριν τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης. Έπρεπε πρώτα να βεβαιωθεί ότι όλα κυλούσαν ομαλά και πως το έμβρυο ήταν υγιές. Αυτό θα φαινόταν και από τα «μεγάλα» υπερηχογραφήματα όπως είπε.
Στο μεταξύ όμως και περιμένοντας να βρεθούν άτομα για να υιοθετήσουν, το μωρό μεγάλωνε μέσα στην κοιλιά σου. Πώς το βίωνες όλο αυτό δεδομένων των συνθηκών;
Ένιωθα το μωρό μου να με κλωτσάει και σκεφτόμουν πως δεν μπορώ να το δώσω. Έκλαιγα συνεχώς. Δεν ήξερα τι να κάνω. Τα χρήματα που βγάζω δουλεύοντας, δεν είναι πολλά. Ωστόσο, θα μπορούσα να μεγαλώσω και με αυτά τα λίγα το παιδί μου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως ήταν άλλο. Γνώριζα, ότι ειδικά, επειδή είναι κορίτσι, στη χώρα μου θα ήταν πολύ άσχημα τα πράγματα όχι μόνο για εμένα αλλά και για εκείνο. Θα την κορόϊδευαν, θα της έλεγαν ότι δεν έχει πατέρα, ότι η μητέρα της είναι πόρνη. Η ζωή της θα ήταν κόλαση. Και ξέρεις, ίσως εν τέλει, να με μισούσε και η ίδια μου η κόρη αν άθελα μου της τα είχα προκαλέσει όλα αυτά.
Βρισκόσουν λοιπόν θα έλεγε κάποιος, σε μονόδρομο.
Ναι. Στον έβδομο μήνα της εγκυμοσύνης, πήγα στο προκαθορισμένο μου ραντεβού με τη γυναικολόγο για τη μηνιαία μου εξέταση. Φτάνοντας στο ιατρείο της, μου είπε πως εκεί βρισκόταν και το ζευγάρι που ήθελε να υιοθετήσει το μωρό μου. Με ρώτησε αν θα ήθελα να τους γνωρίσω και είπα ναι. Καθίσαμε στο γραφείο της ιατρού και μιλήσαμε. Ήθελα να δω ποιοι θα έπαιρναν το κοριτσάκι μου. Μαζί μου ήταν και η κόρη της κυρίας μου.
Πώς σου φάνηκε το ζευγάρι αυτό;
Πολύ καλοί άνθρωποι. Νεαροί, περίπου 34 χρονών. Κύπριοι, με ακόμη ένα υιοθετημένο παιδάκι. Αργότερα, η κοπέλα ερχόταν μαζί μου στο γιατρό ή ακόμη και φορές που δεν μπορούσα να οδηγήσω, με πήγαινε εκείνη.
Πότε γέννησες;
Στα μέσα Μάϊου. Με έπιασαν οι πόνοι η ώρα 14:30, τηλεφώνησα σε μία φίλη και ήρθε στο σπίτι μου, έπειτα τηλεφωνήσαμε στο ζευγάρι που θα υιοθετούσε το κοριτσάκι μου και πήγαμε να γεννήσω. Γέννησα στις 17:00.
Στο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική;
Σε κλινική.
Το νοσηλευτικό προσωπικό και οι γιατροί, πέραν από τη γυναικολόγο σου, γνώριζαν ότι θα έδινες το παιδί σου;
Όχι, δεν το γνώριζαν.
Στο δωμάτιο τοκετού, βρισκόταν μαζί σου και η γυναίκα που θα υιοθετούσε το παιδί;
Ναι, ήταν εκεί. Και μετά, ήθελε να το κρατάει συνεχώς εκείνη. Δεν μου το έδινε σχεδόν καθόλου. Αυτό με ενοχλούσε και για να είμαι ειλικρινής, με θύμωνε κιόλας. Είναι το μωρό μου…Δεν ήθελα να το αφήσω.
Το θήλασες καθόλου;
Το ζήτησα από την γιατρό αλλά εκείνη αρνήθηκε. Μου είπε ότι αυτό θα ήταν κακό για τη ψυχολογία μου. Επέμεινα όμως και τελικά με άφησε να το θηλάσω την πρώτη μέρα μόνο.
Κι έπειτα;
Μία μέρα αφότου γέννησα, έπρεπε να φύγω από την κλινική, μόνη μου, χωρίς το μωρό μου. Ήταν ό,τι πιο δύσκολο χρειάστηκε να κάνω στη ζωή μου. Δεν ξέρω πώς να το περιγράψω. Είναι τόσο άσχημο όλο αυτό…
Όλα αυτά έγιναν νόμιμα; Η υιοθεσία δηλαδή του παιδιού σου είναι νόμιμη;
Ναι.
Υποθέτω πως χρειάστηκε να υπογράψεις κάτι, ώστε να υπάρχει και γραπτώς η έγκρισή σου ότι παραδίδεις το παιδί σε άλλη οικογένεια;
Ναι. Αυτό έγινε μετά από δύο μέρες, όταν πήγαμε στο δικαστήριο και υπογράψαμε τα χαρτιά για την υιοθεσία.
Τα έγγραφα αυτά ήταν στα ελληνικά, στα αγγλικά ή στη μητρική σου γλώσσα ώστε να τα κατανοείς πλήρως;
Ήταν στα αγγλικά.
Με αυτή σου την υπογραφή, έχει οριστικοποιηθεί η υιοθεσία;
Από την στιγμή που υπέγραψα, έχω τρεις μήνες περιθώριο για να αλλάξω γνώμη. Ήδη πέρασε ο πρώτος. Απομένουν άλλοι δύο.
Η οικογένεια που υιοθέτησε το παιδί, σου έχει προσφέρει καθόλου χρήματα;
Όχι. Δεν το έκανα για τα λεφτά.
Το καταλαβαίνω. Εκείνοι όμως προσφέρθηκαν έτσι κι αλλιώς να σου δώσουν, έστω και αν αρνήθηκες;
Ναι, μου πρότειναν χρήματα, που όμως δεν δέχθηκα. Το μόνο που δέχθηκα, ήταν να πληρώσουν τα έξοδα της κλινικής όταν γέννησα, δηλαδή 2.300 ευρώ. Δεν είχα τόσα λεφτά για να πληρώσω.
Μέσα στο διάστημα που ακολούθησε, από τη γέννηση μέχρι και σήμερα, έχεις δει καθόλου το παιδί;
Πριν γεννήσω, η κοπέλα που υιοθέτησε το μωρό μου, μου είχε πει ότι θα μπορώ να το βλέπω όποτε θέλω. Μου είπε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Όταν όμως ήρθε η ώρα που το ζήτησα, στην αρχή μου έφεραν αντίρρηση. Μου είπαν ότι όλο αυτό θα μου έκανε κακό, θα έκλαιγα και θα πληγωνόμουν. Επέμεινα όμως να συναντήσω την κόρη μου. Έτσι, μου την έφεραν μία φορά.
Πώς αισθάνθηκες όταν την είδες;
Ήθελα να κλάψω αλλά δεν το έκανα. Φοβήθηκα πως αν έκλαιγα, θα τρομοκρατούνταν στη σκέψη ότι θα θελήσω να πάρω πίσω το μωρό μου και έτσι δεν θα με άφηναν να το ξαναδώ. Μπορεί να μου το έφεραν μια φορά, ίσως και να το ξανακάνουν, αλλά νομίζω πως μόλις περάσουν οι τρεις μήνες, δηλαδή το διάστημα κατά το οποίο μπορώ να διεκδικήσω το μωρό μου, δεν θα με αφήσουν να το δω ξανά.
Φωτογραφίες σου στέλνουν;
(Φωτίζεται το πρόσωπό της και χαμογελάει). Ναι, ζητάω και μου στέλνουν. Έχω τέσσερις ή πέντε στο κινητό μου. Είναι πολύ όμορφη.
Έχετε συζητήσει το ενδεχόμενο, όταν το κοριτσάκι μεγαλώσει αρκετά, να της πούνε ότι είναι υιοθετημένη; Ίσως να αναγκαστούν και λόγω διαφοράς στο χρώμα του δέρματος;
Όχι, η κόρη μου δεν έχει σκούρο χρώμα. Ωστόσο, δεν ξέρω αν θα της πούνε την αλήθεια όταν αυτή μεγαλώσει. Θα το ήθελα πολύ όμως. Μάλιστα, είπα στην κοπέλα ότι αν η κόρη μου μεγαλώνοντας, θέλει να μάθει για την πραγματική της μαμά, να της δώσει το τηλέφωνό μου στη Σρι Λάνκα για να με πάρει. Σε δύο χρόνια λήγει η άδεια παραμονής μου και θα πρέπει να φύγω.
Τι σου απάντησε;
Ότι θα δούμε.
Νιώθεις ότι το γεγονός πως θα φύγεις, θα κάνει ευκολότερα ή δυσκολότερα τα πράγματα για σένα;
Από τη μία σκέφτομαι ότι καλύτερα να φύγω και από την άλλη δεν θέλω καθόλου να το κάνω. Το κοριτσάκι μου βρίσκεται εδώ και θα ήθελα να το βλέπω που μεγαλώνει. Να ξέρω πως είναι. Ξέρω ότι η συγκεκριμένη οικογένεια είναι πάρα πολύ καλή και θα αγαπά το κορίτσι μου. Θα τη μεγαλώσουν όμορφα, θα της παρέχουν όλα όσα χρειάζεται, όπως μόρφωση. Θα έχει μητέρα και πατέρα. Κανονική οικογένεια. Είμαι χαρούμενη για αυτό, αλλά…
Άτομα της κοινότητάς σου στην Κύπρο, γνωρίζουν την ιστορία σου και αν ναι, ποια η στάση τους απέναντί σου;
Το γνωρίζουν όλοι. Κανένας όμως δεν μου συμπαραστάθηκε. Μόνο μία φίλη μου. Όλοι οι άλλοι μιλάνε πίσω από την πλάτη μου. Γι΄ αυτό και εγώ, από την στιγμή που φούσκωσε η κοιλιά μου και φάνηκε η εγκυμοσύνη, απέφευγα να πηγαίνω στο κέντρο της Λευκωσίας όπου συχνάζουν οι περισσότεροι.
Ο πατέρας του παιδιού σε στηρίζει;
Έχουμε χωρίσει. Έχει έρθει και η γυναίκα του στην Κύπρο. Με παίρνει απλώς τηλέφωνο πολλές φορές και μου φωνάζει χωρίς λόγο.
Η γυναικολόγος σου ή κάποιος άλλος, σου έχει προτείνει να δεις κάποιον επαγγελματία για ψυχολογική υποστήριξη και για να γίνουν πιο ξεκάθαρα τα πράγματα στο μυαλό σου;
Όχι, κανένας δεν το έκανε.
Γιατί δέχθηκες να μοιραστείς μαζί μου την ιστορία σου;
Στην αρχή δίσταζα. Δεν ήμουν σίγουρη. Όταν όμως μιλήσαμε, κατάλαβα ότι θα ήθελα να σου πω την ιστορία μου. Να σε βοηθήσω και εσένα με τη συνέντευξη που ήθελες να κάνεις, αλλά, ίσως και να βοηθηθώ και εγώ που θα τα βγάλω από μέσα μου όλα αυτά που αισθάνομαι. Για να μάθουν κι άλλοι άνθρωποι πόσο δύσκολο είναι για μία μητέρα να αποχωριστεί το παιδί της. Δεν υπάρχει κάτι χειρότερο. Συγγνώμη που κλαίω αλλά δεν μπορώ να το σταματήσω. Κλαίω συνεχώς. Στη δουλειά, όταν επιστρέφω στο σπίτι…Κοιμάμαι μόνο μία ή δύο ώρες κάθε βράδυ. Σκέφτομαι όλη την ώρα το μωρό μου. Προτιμώ να εργάζομαι περισσότερες ώρες, να ξεχνιέμαι. Δεν θέλω να πηγαίνω στο δωμάτιό μου και να έρχονται όλες οι σκέψεις στο μυαλό μου.
Τι θα ήθελες να πεις στον κόσμο που θα διαβάσει τη συνέντευξη;
Να φροντίζει τα παιδιά του. Να μην τα δίνει σε άλλους ανθρώπους. Το συναίσθημα είναι πολύ άσχημο.
Γνωρίζεις και άλλες κοπέλες από τη χώρα σου ή άλλης εθνικότητας, που ζούνε στην Κύπρο και έχουν δώσει το παιδί τους για υιοθεσία;
Δεν τις γνωρίζω προσωπικά αλλά έχω ακούσει από άλλους για αρκετές κοπέλες που το έχουν κάνει. Έχουν γεννήσει και έχουν δώσει το μωρό τους σε ζευγάρια Κυπρίων.
Με τα οποία τις έχουν φέρει σε επαφή οι γυναικολόγοι τους;
Ναι. Έτσι μου έχουν πει τουλάχιστον.
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ Mali.
Θες να δεις το μωρό μου σε φωτογραφία;